Tesla’nın Kablosuz Elektrik Projesi: Wardenclyffe Kulesi

Bilim ve teknoloji dünyasının en popüler, en başarılı ve en gizemli isimlerinden biri olan Sırp kökenli Amerikalı mucit Nikola Tesla, 1856’da Hırvatistan’da dünyaya geldi. Şüphesiz ki yaşadığı dönemin ilerisinde bir zekaya ve vizyona sahip olan Tesla, günümüzde kullandığımız birçok teknolojik ürünün gelişiminde veya icadında büyük rol oynadı.

Yeryüzünde geçirdiği vakti son derece verimli geçiren Tesla, alternatif akım konusundaki çalışmalarıyla 2020 yılındaki bilim dünyasına bile ışık tutmakta. ABD’nin batısındaki Colorado Springs’teki atölyesindeki çalışmalarıyla büyük şehirleri bile aydınlatabilecek ve güç sağlayabilecek donanıma sahip olan Tesla, bu çalışmaları sayesinde milyoner olabilecekken alçak gönüllü davranmayı tercih etti. Tüm icatlarının yanı sıra kablosuz telekomünikasyon sistemi yaratmanın peşinde olan dahi Tesla’nın bu girişimi için zekadan fazlası gerekiyordu. 

Wardenclyffe Kulesi için finansman arayışı:

1900 yılının başından sonuna dek New York’taki zengin iş insanlarıyla yemekler düzenleyerek ustalık eseri için finansal destek arayan Tesla, 1901 yılına gelindiğinde Wardenclyffe Kulesi için günümüz ekonomisindeki karşılığı 4 milyon dolar olan bir fon elde etti. Koca bir yıl boyunca çabalamasının ardından ABD’nin ünlü yatırım şirketlerinden olan J.P. Morgan’ı ikna eden Tesla’nın önünde Wardenclyffe Kulesi için hiçbir engel kalmamıştı.

Finansman arayışını başarılı bir şekilde sonlandıran Tesla, yaşadığı dönemin onlarca belki de yüzyıllarca ötesinde bir vizyona sahipti. Günümüz teknolojisinde aktif olarak kullanılan taşınabilir kablosuz hoparlör, kablosuz mikrofon ve benzeri onlarca ürünün fikrini o yıllarda kafasında netleştiren ve olabileceğini öngören dahi bilim insanı, J.P. Morgan’dan aldığı yatırımla birlikte vakit kaybetmeden çalışmalarına başladı.

Çalışmalarını rahatça yürütebilmek için 200 dönümlük bir arsa satın aldı:

Atlas Okyanusu’nda yer alan Long Island’da 200 dönümlük bir arsa satın alan Tesla, Westinghouse Electric Company’den proje için gereken büyük jeneratörleri ve elektrik transformatörlerini temin etti. Wardenclyffe Kulesi için son derece hevesli bir mimar olan Stanford White’ı da işe alarak bir ekip oluşturan Tesla, White ile birlikte 57 metre uzunluğunda bir kule tasarladı. Bir ana bina, araştırma istasyonları ve telekomünikasyon tesisleri barındırması planlanan kulenin inşaatı için her şeyin hazır olduğu tarih Ağustos 1901’di. 

1901’de inşaat için hazır olan Tesla, o döneme dek projeyi defalarca kez sıfırdan yenilemişti. İtalyan mucit Guglielmo Marconi ile ciddi bir rekabet içindeydi ancak o dönemde Marconi, Tesla’nın birkaç adım ötesindeydi. Marconi, Tesla’nın inşaata hazırlandığı vakitlerde Fransa ile İngiltere arasında bir radyo bağlantısı kurmayı başarmıştı.

“Daha önce yaptım, şimdi neden olmasın?”:

1899’da Colorado Springs’teki deneylerinde bazı ampulleri kablosuz olarak yakmayı başaran Tesla, bunun mesafe farketmeksizin işe yarayabileceğini düşündü. Bu çalışmaları ve bulguları bilimsel bir dayanak olmadan, kendi çapında gerçekleştiren Tesla’nın, rakibi Marconi’yi geride bırakıp amacına ilerlemek için bir kanıta ihtiyacı vardı. Marconi’nin Haziran 1901’de yayımladığı makaleden yola çıkan Tesla, bu kez büyük oynamaya kararlıydı.

Marconi’nin Fransa ve İngiltere arasındaki başarılı radyo bağlantısına karşılık, Atlantik Okyanusu boyunca mors alfabesi yardımıyla mesaj gönderebilmeyi ve kablosuz olarak elektrik iletimi yapabileceğini söyleyen Tesla’nın daha fazla bütçeye ihtiyacı vardı. Fikri değerlendiren J.P. Morgan’nın Tesla’ya cevabı ise olumsuz oldu. Morgan, bütçeyi artırmayı reddetti.

Rakibi Tesla’dan önce başardı:

Morgan’a götürdüğü dahice fikir karşılığında bütçe artırımı konusunda duvara çarpan Tesla, fikrini askıya alarak projenin ilk haliyle inşaata başlamak zorunda kaldı. Eylül 1901’de inşaatın başlamasının ikinci ayında proje ilk darbesini yedi. Tesla’nın rakibi Marconi, mors alfabesindeki “S” harfini İngiltere’den Kanada’ya aktarmayı başardı. Tesla’ya kıyasla daha az iddialı olan Marconi, şaşırtıcı bir şekilde yatırımcıların göz bebeği haline gelmişti. Böylece Marconi’nin arkasındaki finansal destek, Tesla’nın ilk hayal kırıklığını yaşamasına sebep oldu. Ancak Nikola Tesla’nın pes etmesi için bu da yetmedi.

Darbelere rağmen pes etmeyen Tesla, başladığı işi bitirmeye kararlıydı:

Finansal destek avantajını rakibine kaptırmasının ardından pes etmeyen Tesla, 1902 yılında Wardenclyffe Kulesi’nin inşaatını tamamladı. 1905’e kadar bu alanda deneylerini sürdüren Tesla, maddi açıdan iyi durumda değildi ve o dönem elinde olan patentlerinin süreleri dolmak üzereydi.

Finansal buhrandan kurtulamayan Tesla’nın hayalleriyle birlikte Wardenclyffe Kulesi de yıkıldı:

Borçlarını kapatmak amacıyla Wardenclyffe Kulesi’ne bir kez daha ipotek koydurmayı seçen Tesla, yıllar içerisinde sağlığını da kaybetmeye başladı. 1915’te borçlardan ve ipotekten kurtulamayan Tesla, nihayetinde Wardenclyffe Kulesi’nin mülkiyetini de kaybetti. Projenin elinden alınmasıyla birlikte Wardenclyffe Kulesi 1917’de yıkıldı.

1992’de AGFA tarafından kapatılana kadar bir fotoğraf malzeme fabrikası olarak kullanılan ana bina, 2013 yılında The Oatmeal’ın yaratıcısı Matthew Inman tarafından satın alındı. Satın alımın ardından bir kampanya başlatılarak Wardenclyffe’taki ana bina Tesla Bilim Merkezi adıyla bir müzeye dönüştürüldü.