Bilim İnsanlarından DSÖ’ye Koronavirüsle İlgili Açık Mektup

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı hâlâ etkili bir ilaç ya da aşı geliştirilebilmiş değil ve konu üzerindeki tartışmalar da devam ediyor. Bir grup bilim insanı da bu tartışmalara farklı bir bakış açısıyla katılıyor.

32 ülkeden 239 bilim insanı, Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) yazdığı bir açık mektupta COVID-19’un hava yolluyla geçebildiğini ifade etti. Bu, hâlihazırda bilinen bir durum ancak bilim insanları konuyu bir adım daha öteye götürüyor.

Havadan bulaşma tehlikesi

Şu anki düşünce, enfekte olmuş bir kişinin burnundan ya da ağzından çıkan damlacıklar vasıtasıyla COVID-19’un yayıldığı yönünde. DSÖ’nün salgının başından bu yana yer aldığı konum da daha büyük solunum damlacıklarının hızlı bir şekilde yere düşüğü şeklinde ki bu yüzden sosyal mesafe kuralları önem taşıyor.

Ancak bu açık mektubu kaleme alan bilim insanları, örgütün, aerosoller olarak adlandırılan daha ufak damlacıkların asılı kaldığı hava yoluyla geçişin önemini küçümsediğini ifade ediyor. Bu aerosoller, damlacıklardan daha hızlı hareket edebiliyor ve enfekte olan kişi o alanı terk ettiğinde de hava asılı kalabiliyor.

Yazılan açık mektuba göre birçok çalışmada, mikro damlacıkların havada asılı kalabileceğinin ortaya konulduğu ifade ediliyor. Bu mikro damlacıkların, enfekte olmuş bir kişinin 1 – 2 metre ötesinde de risk teşkil ettiği vurgulanıyor. ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan laboratuvar testlerinin erken sonuçlarına göre koronavirüs, aerosol şeklinde hava 4 saat boyunca asılı kalabiliyor.

Nisan ayında Nature dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, Çin’in Wuhan kentindeki iki hastaneden toplanan aerosollerde de koronavirüs tespit edilmişti. “Süper yayılma” olayları, kanıtları daha da güçlendiriyor. Technology Review’da yer alan habere göre, ABD’de gerçekleştirilen bir koro provasında, güvenli mesafe korunmasına rağmen yaklaşık 50 kişi enfekte oldu.

Virüs, burada bahsedildiği gibi haya yoluyla geçiyorsa sosyal mesafe önlemleri tamamen anlamsız hale gelebilir, özellikle kapalı alanlarda. Ayrıca maske takmak da çok çok daha önemli hale gelebilir. Ayrıca koronavirüs hastalarıyla ilgilenen sağlık çalışanlarının N95 gibi yüksek kaliteli maskeler takmasını gerektirebilir.