Dövizdeki kriz Türk futbolunu vurdu!

Taylan BÜYÜKŞAHİN – Türk futbolunda artık saha içi sonuçları değil, kulüplerin borçları konuşuluyor. Türkiye’nin en büyük 4 spor kulübünün borcu 9 milyar TL’ye yaklaşırken, bu borçların artık çevrilemeyecek seviyeye geldiği ifade ediliyor. UEFA’nın en borçlu 20 spor kulübü listesine Türkiye’den 3 kulübün girmesi de durumun vahametini gözler önüne seriyor. UEFA’nın Avrupa’da en fazla net borcu olan 20 takım listesinde Fenerbahçe 334 milyon Euro ile 6’ncı sırada yer alırken, en borçlu Türk takımı oldu.

GELİR TL, GİDER DÖVİZ

Beşiktaş 183 milyon Euro ile 15’inci, Galatasaray ise 175 milyon Euro ile 17’nci sırada yer aldı. Kulüplerden yapılan son açıklamalara göre ise Fenerbahçe’nin 3.6 milyar TL, Beşiktaş’ın 2.7 milyar TL, Galatasaray’ın 1.5 milyar TL ve Trabzonspor’un 828 milyon TL borcu bulunuyor. Kulüplerin bu seviyeye gelmelerinde sportif başarısızlıkların etkili olduğu ifade edilse de ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum spor kulüplerini daha fazla etkilemiş durumda. Gelirlerinin büyük bir kısmı Türk Lirası olan kulüplerin, giderlerinde dövizle ödeme önemli bir yer tutuyor.

Galatasaray’da Radamel Falcao 5 milyon Euro, Fenerbahçeli Dirar 3 milyon Euro, Beşiktaşlı Vida 3 milyon Euro ve Trabzonspor’un yıldızı Jose Sosa yılda 3.2 milyon Euro kazanıyor.

TL DEĞER KAYBETTİ

BU nedenle kur hareketleri tüm spor kulüplerinin mali yapılarını ciddi ölçüde etkiliyor. 2018’in Şubat ayında 3.79 TL seviyelerinde işlem gören dolar/TL kuru, dün 6 TL’nin üzerine tırmanarak 9 ayın zirvesine çıktı. Son 2 yıldaki sadece dolar kuru artışı yüzde 60’ı buldu. Bu dönemde kulüpleri en fazla etkileyen süreç 2018’in Ağustos ayında yaşandı. Türk Lirası, dolar karşısında hızla değer kaybetti ve kur 7.21 TL seviyesi ile tarihi zirvesini gördü. Merkez Bankası’nın faiz silahını kullanmasıyla birlikte dolar kuru bir miktar gerilese de bu süreçten itibaren dolar/TL kuru 5 TL’nin üzerinde sabit tutunmaya başladı.

YÜKSEK FAİZLE SORUN BÜYÜDÜ

Kulüpler bütçelerini oluştururken bankalardan yüksek meblağlarda krediler kullanıyor. Son 2 yılda kurlarla birlikte faizlerde yaşanan artış, kulüplerin finansman krizine girmelerine neden oldu. 2018’de Merkez Bankası, kuru frenlemek için faiz artırımına gitmişti. 24 Haziran 2018’deki genel seçimler yaklaşırken döviz kurlarında yukarı yönlü hareket başlamış ve Merkez Bankası 2016’dan sonra ilk kez faiz artırımına gitmişti.

FAİZLER GERİLEDİ AMA

Faizler 8’den ilk önce 16.50’ye, 1 hafta sonra da 17.75’e çıkarılmıştı. Ağustos ayında yaşanan kur atağıyla birlikte Merkez Bankası yine devreye girmiş ve faizleri 24’e yükseltmişti. Temmuz 2019’da ise faizler kademeli olarak geriye çekilmeye başlandı ve en son geçen ocak ayında 11.25’e indirildi. Şu an faizler geriledi ancak halen 2 yıl öncesinin üzerinde duruyor.

KURTARMA PAKETİ

Ayrıca faizin yüzde 24 ile zirve yaptığı 2018 Eylül ayı ile indirilmeye başlandığı 2019 Temmuz arasında kulüpler, çok yüksek maliyetlerle krediler kullandı. Kulüpler bunların geri ödemelerinde halen büyük sıkıntılar çekiyor. Bazı kulüpler bankalarla borç yapılandırmasına giderken, hükümetin spor kulüplerine yönelik bir kurtarma paketi üzerinde çalıştığı ifade ediliyor