Ankara’nın son şartı ‘Soçi Sınırı’

HÜSEYİN İSTEMİL

Yılbaşından bu yana 1 milyon 767 bin kişinin yerinden olduğu ve bin 837 sivilin de Şam bombalarıyla hayatını kaybettiği İdlib’de kan akmaya devam ediyor. Şam göçlerinin 4 TSK gözlem üssünü kuşatması ve açtığı teciz ateş,i sonrası 8 Mehmetçik’in şehit olması sonrası Ankara-Moskova hattındaki diplomasi trafiği başlatıldı. Bu kapsamda Ankara’da Suriye masası kuruldu. Rusya’dan Ankara’ya gelen heyet Dışişleri Bakanlığı’nda Türk diplomatlarla bir araya geldi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal başkanlığında, Dışişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Milli İstihbarat Başkanlığı ile Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sergey Verşinin ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Büyükelçi Aleksandr Lavrentyev başkanlığında, Rusya askeri ve istihbarat makamları temsilcilerinden oluşan karma heyetler arasında iki tur halinde 3 saatlik görüşme yapıldı. Görüşmelerde İdlib’deki durum ele alındı, sahada bir an önce sükunet sağlanması ve siyasi sürecin ilerletilmesi için atılabilecek adımlar üzerinde duruldu. Dışişleri Bakanlığı, “Heyetlerarası görüşmelerde İdlib’deki son durum ele alındı, sahada bir an önce sükunet sağlanması ve siyasi sürecin ilerletilmesi için atılabilecek adımlar üzerinde duruldu” açıklamasını yaptı. Rus heyet ile gerçekleştirilecek temasta heyetlerin uzlaşması halinde Erdoğan ile Putin’in yüz yüze görüşmesi gündeme gelebilir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geri çekilme için şubat sonuna kadar mühlet verdiği Suriye yönetimi İdlib’in Serakib ilçesini geri almıştı. Konuyla ilgili süreci Washington yönetimi de yakından takip ediyor. Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey başkanlığındaki bir heyetle de görüşme gündemde. İdlib için bir başka önemli tarih ise 13-16 Şubat’taki Münih Güvenlik Konferansı. Söz konusu konferansa Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın katılması bekleniyor.

ÜSLER KENDİNİ KORUYACAK

Kritik görüşmeden saatler önce Milli Savunma Bakanlığı’ndan dikkat çeken açıklama geldi. “İdlib’de görevine devam eden gözlem noktaları sahip olduğu silahlarla kendini koruyabilecek yetenekte” denildi. MSB açıklamasında söz konusu noktalara yapılacak herhangi bir saldırıya meşru müdafaa kapsamında en sert şekilde karşılık verileceği belirtildi. Bakanlık açıklamasında 22 Ekim 2019 tarihindeki mutabakata da vurgu yaptı. Bu arada TSK, komando, mühimmat ve askeri araçların yer aldığı konvoyu sınır birliklerine sevk etmeye devam ediyor.

KİLİT YOL ŞAM’IN KONTROLÜNDE

Suriye’de muhaliflerin elindeki son kale olan İdlib’i almak için ülkedeki en kanlı saldırılarını sürdüren rejim güçleri ile bağlı Serakib’in ardından stratejik öneme sahip M5 karayolunda da kontrolü ele geçirdi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de Esad güçlerinin ayrıca, M5 olarak bilinen Halep-Şam anayolunun tamamında kontrolü sağladığını duyurdu. Rejimin, çatışmalara destek vermek amacıyla dün Kefer’ul Sine kapısından İdlib’e yeni sevkiyatta bulunduğu ve 150 tırlık konvoyda tank ve zırhlı araçların da olduğu ifade edildi. Söz konusu sevkiyatın, TSK üslerinin de bulunduğu gerginliği azaltma bölgesine yönlendirildiği belirtildi. Rejimin M-5 ve M-4 karayollarının kesiştiği kritik Serakib ilçesini ele geçirmesinin ardından, İdlib’deki Türk gözlem noktalarına 20 tank yönlendirildiği kaydedildi.  Suriye rejimi askerlerinin, çevreledikleri TSK noktalarına yönelik doğrudan bir eylem içinde olmadıkları, gözlem noktası ile kontrol noktalarına yaklaşık 1 kilometre uzaklıkta bulundukları aktarıldı. Serakib yakınlarındaki Tel Tukan köyünde TSK’nın 7 numaralı gözlem noktası ile bu gözlem noktasının güvenliği için kurulmuş üç kontrol noktası bulunuyor.

BİR AYDA BİN 837 SİVİL ÖLDÜ

Rusya destekli Şam’ın İdlib ve çevresinde gerçekleştirdiği saldırılar nedeniyle son bir ayda bin 837 sivil hayatını kaybetti. Yalnızca son beş günde 14’ü kadın, 17’si çocuk 49 sivil Şam’ın bombaları sonucu öldü. Sadece 5 günde ise yaklaşık 100 bin kişi Türkiye sınırına doğru kaçtı. Ayrıca geçen ocak ayından bu yana göç edenlerin sayısı ise 1 milyon 767 bini aştı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (BMİHYK), sözcüsü Marta Hurtado, ocak ayında ise 33’ü kadın ve 67’si çocuk olmak üzere en az 186 sivilin şiddet kurbanı olduğunu açıkladı.