10 KASIM Selanik’ten Ankara’ya Atatürk’ün izinden

Kurtuluş Savaşı’nın önderi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, her 10 Kasım’da olduğu gibi bu yıl da ölümünün 82. yılında yurdun dört bir yanında saygıyla ve özlemle anılacak.

Anadolu topraklarının kaderini değiştiren Atatürk, ayak bastığı her şehirde unutulmayacak anılar bıraktı. Ancak bazı şehirler var ki O’nun hatırasından derin izler taşıyor. 10 Kasım’da Büyük Önder’in hayatının geçtiği noktaları ziyaret edip “Mustafa’dan Atatürk’e” uzanan 57 yıllık bir yolculuğa çıkabilirsiniz. Bunlar içerisinde öne çıkanları sizler için derledik:

İlk adres Selanik

Atatürk’ün 1881’de Selanik’te doğduğu, çocukluk ve gençlik günlerinin bir kısmını geçirdiği ev, günümüzde Atatürk Evi Müzesi olarak ziyarete açık. Üç kattan oluşan binada Atatürk ve Çocuk, Selanik, Manastır, İstanbul, Ankara olarak isimlendirilen odalarda, Atatürk’ün hayatını anlatan bilgi panoları bulunuyor. Ankara Odası’nda Atatürk’ün koltuğa oturmuş şekilde canlandıran silikondan bir heykeli de var. Apostolu Pavlu Caddesi’nde bulunan 17 numaralı ev, Başkonsolosluk alanı içinde Türkiye toprağı olarak kabul ediliyor.

İzmir’i seyrettiği yer

İzmirliler’in 10 Kasım rotalarının ilk durağında Belkahve var. 9 Eylül 1922’de İzmir’in düşman işgalinden kurtarılması üzerine Atatürk’ün Belkahve’den şehri seyrettiği ve kahve içtiği noktada, günümüzde 16 metre yüksekliğinde heykel ve Atatürk Anı Evi bulunuyor. İzmir’de ayrıca Büyük Önder’in şahsi çalışmalarını da yürüttüğü Atatürk Evi Müzesi, Uşakizade ve Latife Hanım köşkleri ile Zübeyde Hanım’ın kabri de ziyaret edilebilir.

İstanbul’da adres çok

Atatürk, hayatının uzun bir dönemini İstanbul’da geçirdi. Bu nedenle şehirde onunla ilgili birçok iz bulabilmek mümkün.

1917-1926 yılları arasında pek çok kez Pera Palace Otel’de konaklayan Atatürk, kimi zaman ülkeyle ilgili kararlar almak, kimi zamansa önemli misafirlerini ağırlamak için bu oteli tercih ediyordu. Atatürk’ün kaldığı 101 numaralı oda, 1981’de müze haline getirildi. Kendisinin şahsi eşyalarının da yer aldığı müze, ücretsiz ziyaret edilebiliyor.

Atatürk’ün annesi, kız kardeşi Makbule Hanım ve manevi oğlu Abdürrahim Tuncak’ın 1912-1919 yılları arasında Beşiktaş, Akaretler’de yaşadığı ev de 2011’de müze oldu. Atatürk’ün Balkan ve I. Dünya Savaşları sırasında cephelerden ayrılıp şehre geldiği günlerde kaldığı ev, ziyarete açık.

Atatürk’ün, Milli Mücadele plan ve çalışmalarını sürdürdüğü, bir karargah gibi kullandığı Şişli’deki evi, İstanbul’da ziyaret edilecek bir diğer önemli adres. Müzeye çevrilen evde, Atatürk’ün kıyafetleri, üniformaları, askeri ve sivil yaşamına ait fotoğrafları, el yazısıyla yazdığı çeşitli belgeleri, madalyaları, hatıra eşyaları bulunuyor.

Atatürk, Cumhuriyet’in ilanından sonra İstanbul’da, Dolmabahçe Sarayı’nı Cumhurbaşkanlığı Konutu olarak kullandı. 10 Kasım 1938’de Atatürk’ün öldüğü yer olması nedeniyle ayrı bir öneme sahip Dolmabahçe, her 10 Kasım’da, Anıtkabir’den sonra en çok ziyaret edilen yer. Atatürk, burada Hususî Daire’de Mavi Salon ile Pembe Salon arasında yer alan 71 numaralı odada kaldı. Bu odada, 9’u 5 geçeyi gösteren saat ve Büyük Önder’in hayata gözlerini yumduğu yatağı yer alıyor.

Anıtkabir’de duygu seli

Vefatından önce “Ulusum nereye isterse beni oraya gömün” diyen Atatürk’ün ebedi istirahatgâhı olarak “Ankara buradan ne güzel görünüyor” dediği Rasattepe seçildi. Her yıl 10 Kasım’da olduğu gibi bu yıl da Atatürk’ü anmak isteyenler Ankara’daki Anıtkabir’i dolduracaklar. Burada yer alan Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi, dört ana bölümden oluşuyor. Atatürk’ün kullandığı eşyalar, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yolculuğu, Millî Mücadele ve Devrimlerin anlatıldığı galeriler  var.

Ankara’da ayrıca Birinci Meclis Binası; Atatürk’ün, Cumhuriyet’in kurulması dâhil, devrimleri planladığı, 1950’den bu yana da müze olarak açık olan Çankaya’daki bağevi ziyaret edilebilecek diğer noktalar.

Şehirde, Büyük Önder’in bozkırın ortasında yeşerttiği Atatürk Orman Çiftliği ile Atatürk’ün 27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelişinden itibaren Başkomutanlık Karargâhı ve konutu olarak kullandığı TCDD Ankara Gar Kompleksi içindeki Direksiyon Binası da mutlaka görülmeli.

Çanakkale’de dünya tanıdı

Çanakkale, Türk askerinin ve milletinin, zafere olan inancının yeniden alevlendiği yer. Dünyanın en güçlü devletlerine karşı kazanılan savaşla Kurmay Yarbay Mustafa Kemal’in ismi, hem dünyada hem de Anadolu’da duyuldu. Bu nedenle Çanakkale, Atatürk’ün hayatında büyük bir öneme sahip. Askeri deha olarak duyulan Mustafa Kemal, savaşın kazanılmasında önemli bir rol oynadı ve Kurtuluş Savaşı’nın liderliği yolunu da açtı. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’ndaki şehitlikler, anıtlar ve savaşın yaşandığı yerleri ziyaret ettiğinizde, Atatürk, silah arkadaşları ve şehitlerimiz başta olmak üzere bugün bu topraklarda huzurla yaşamamız için mücadele edenleri büyük bir şükranla anacaksınız.

Atatürk Evi müzeleri

Atatürk’ün ziyaret ettiği şehirlerde konakladığı evler günümüzde müze olarak ziyaret edilebiliyor. Bursa Çekirge Caddesi’nde yer alan iki katlı köşk, müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Samsun’da 19 Mayıs 1919’da ayak bastığında kaldığı ilk yer olan Mıntıka Palas da Samsun Gazi Müzesi olarak ziyaretçilerini bekliyor.

Diyarbakır’daki Gazi Köşkü de 10 ay boyunca Atatürk’e ev sahipliği yapmasıyla biliniyor. Burada Atatürk’ün çalışma ve yatak odaları bulunuyor. Konya Atatürk Evi Müzesi’nde de Atatürk’ün şehri ziyaretini anlatan belgeler, bu ziyaretler sırasında aldığı notlar, kişisel eşyalar ve fotoğraflar sergileniyor.

Yalova’daki Yürüyen Köşk, Atatürk’ün çınar ağacının dalının kesilmesi yerine köşkün ileriye kaydırılmasını istemesiyle ünlü. Trabzon, Denizli, Malatya, Antalya, Sakarya, Afyon, Uşak, Adana gibi farklı şehirlerde de Atatürk Evi Müzeleri bulunuyor.