Meteoroloji uzmanı açıkladı! Sıcaklığın artması yaşanan doğal afet olaylarıyla paralel

(aksam.com.tr)

Dünyada yaşanan iklim değişikliği ve küresel ısınma insanlar için önemli bir tehlike unsuru. Peki, iklim değişikliği neden yaşanıyor? Küresel ısınmasının insan sağlığına olumsuz etkileri neler? Prof. Dr. Orhan Şen, iklim değişikliği hakkında tüm merak edilenleri aksam.com.tr’den Ezgi Aşık’a açıkladı.

Küresel ısınmanın sera gazlarından kaynaklandığını belirten Prof. Dr. Orhan Şen, “Dünya nüfusunun artması, ihtiyaçların çoğalması, üretimin artması ve üretimi yapan teknoloji de enerji ihtiyacının doğmasından sonra fosil yakıtlar yakılmaya başlandı.

Fosil yakıtların yanmasıyla atmosfere karbondioksit metal gibi sera gazları ortaya çıkmaya başladı. Günümüzde sera kuşağı kalınlaştı, bu çarşafla yatmakla, yorganla yatmak gibidir. Sera kuşağı kalınlaşınca dünyanın ortalama sıcaklığı yaklaşık bir buçuk derece arttı.” dedi.

“SON 30 YILDA DOĞAL AFET OLAYLARI ARTIŞ GÖSTERDİ”

Dünyada son 30 yılda doğal afet olaylarının artış gösterdiğine dikkat çeken Orhan Şen, “Dünyanın ortalama sıcaklığındaki bir derecelik artış, yaşanan doğal afetlerin yüzde 30 oranında artmasına sebep oluyor. Bunlar deprem dışı doğal afetlerdir; seller, fırtınalar, yağışlar, kuraklıklar ve hortum gibi… Sıcağın bir derece artması meteorolojik şiddetleri arttırıyor. Mesela yağışın miktarı artıyor veya azalıyor.

Dünyanın birçok bölgesi bu durumdan negatif olarak etkileniyor. Fakat pozitif olarak etkilenen bölgelerde var. Mesela 50 derece enlemlerindeki ülkeler mesela Almanya hizasındaki ülkelerde kar yağışları azalıyor, yağmur yağışlarının artmasıyla topraklar tarımsal açıdan elverişli pozisyona geliyor.”         

“METEOROLOJİK PARAMETRELER DEĞİŞİYOR”

Dünyada yaşanan meteorolojik değişikliklerden Türkiye’nin de etkilendiğini ifade eden Şen, “40 derece enlemindeki ülkelerde meteorolojik hadiselerin arttığını görüyoruz. Türkiye’de tropikal gecelerin sayısı arttı. Meteorolojik parametreler açısından tropik iklime benzer birtakım hareketlenmeler var.

Ülke olarak şimdiye kadar Akdeniz iklimindeydik, şimdi yarı tropik veya yarı kurak iklime doğru gidiyoruz. Türkiye’de iki mevsim olmaya gidiyor, ara mevsimler ortadan kalkıyor. Mart ayı kışa, mayıs ayı yaza, eylül ayı yaza, kasım ayı kışa döndü.”

“SICAKLIK SON DERECE ÖNEMLİ BİR DOĞAL AFETTİR”

Kuvvetli yağışların kuraklığın habercisi olduğuna dikkat çeken Şen, “Türkiye’de tarımsal açıdan son derece önemli değişiklikler yaşandı. Meteorolojik parametrelerde bazı ürünler yetişmemeye başladı. Çünkü her bitkinin bir derece gün sayısı vardır. Bu da bitkinin gelişmesi için gerekli olan yağışlı ya da güneşli gündür.

Eğer bugünler daralırsa bitki filizlenemez, kök salamaz. Örnek; toprak 10 tane başak vermesi gerekirken 2 tane başak veriyor, bunun sebebi de kardeşlenme döneminde gerekli güneşi ya da yağış almayışıdır. Bu yüzden yeni meteorolojik şartlara göre tarımımızı planlamamız ve dere yataklarındaki yerleşimleri kaldırmamız lazım. Türkiye’de bugün 5 tane sel görüyorsak ileriki senelerde 10 veya 20 tane sel görmeye başlayacağız, bu yüzden tedbirlerimizi almamız lazım.”

İklim değişikliğinin insan sağlığını olumsuz etkilendiğini de sözlerine ekleyen Şen, “Yaşanan doğal afet olaylarından kaynaklı yaralanmalar ve boğulmalar oluyor. Sel suları kanalizasyon sularıyla karışıyor, bu da vektörel hastalıkları meydana getiriyor. Sıcaklıkta son derece önemli bir doğal afettir, aşırı sıcak havalar dolaşım ve kalp rahatsızlıklarına yol açıyor. Mesela 2003 yılında Fransa’da 35 bin kişi öldü. Türkiye’de sıcaklık 35 dereceyi geçtiğinde aşırı sıcaklıklar başlar, bu durumlarda önlem almalıyız.”